Uitnodigen tot het doen van aangifte Inkomstenbelasting (IH)

De Belastingdienst beoordeelt ieder jaar welke burgers verplicht zijn om aangifte inkomstenbelasting (IH) te doen. Wie aan de voorwaarden voldoet, ontvangt hiervoor een uitnodiging. Deze uitnodiging brengt een wettelijke verplichting met zich mee om aangifte te doen.

Laatst gewijzigd op 3 juni 2025 om 12:25 | Publicatiestandaard 1.0
Publicatiecategorie
Impactvolle algoritmes
Impacttoetsen
Veld niet ingevuld.
Status
In gebruik

Algemene informatie

Thema

Overheidsfinanciën

Begindatum

Veld niet ingevuld.

Contactgegevens

algoritmeregister@belastingdienst.nl

Link naar publiekspagina

https://over-ons.belastingdienst.nl/onderwerpen/omgaan-met-gegevens/algoritmeregister/

Link naar bronregistratie

https://over-ons.belastingdienst.nl/onderwerpen/omgaan-met-gegevens/algoritmeregister/uitnodigen-tot-het-doen-van-aangifte-inkomstenbelasting-ih/

Verantwoord gebruik

Doel en impact

De Belastingdienst beoordeelt ieder jaar welke burgers verplicht zijn om aangifte inkomstenbelasting (IH) te doen. Wie aan de voorwaarden voldoet, ontvangt hiervoor een uitnodiging. Deze uitnodiging brengt een wettelijke verplichting met zich mee om aangifte te doen.

Daarnaast zijn er burgers van wie wordt vermoed dat zij recht hebben op een teruggave. In die gevallen is er géén aangifteplicht, maar kan het wel voordelig zijn om aangifte te doen. Ook deze beoordeling gebeurt binnen hetzelfde proces, maar leidt niet tot een uitnodiging.

Het doel van het algoritme is om automatisch vast te stellen of er voor een burger sprake is van een aangifteplicht. Dit gebeurt op basis van vooraf opgestelde selectieregels en gegevens uit verschillende administraties.

De beoordeling maakt gebruik van verschillende onderdelen die:

  • Het inkomen en de fiscale situatie van de burger vaststellen;
  • Controleren of er een verplichting tot aangifte geldt;
  •  De aangifteplicht en onderbouwing administratief vastleggen;
  • De benodigde gegevens verzamelen voor de beoordeling.

Afwegingen

Het proces Uitnodigen tot het doen van aangifte is belangrijk voor het tijdig en correct informeren van burgers over hun aangifteplicht of mogelijke teruggave. Dit willen we zorgvuldig doen. Het algoritme kan een medewerker van de Belastingdienst daarbij ondersteunen. De beoordeling is daardoor zorgvuldiger, efficiënter en eenvormiger.

Het algoritme draagt bij aan het systematisch en nauwkeurig controleren van belastinggegevens. Door het inzetten van een algoritme kunnen deze beoordelingen sneller worden verwerkt. De burger kan hierdoor sneller duidelijkheid krijgen.

Het algoritme bepaalt de beoordeling op basis van de relevante gegevens.

Het alternatief is dat een medewerker bij alle gevallen handmatig de gegevens moet verzamelen en beoordelen. Dit zou het proces foutgevoeliger maken en minder efficiënt.

Menselijke tussenkomst

Menselijke tussenkomst in de context van de Belastingdienst houdt in dat een bevoegde en deskundige medewerker een wezenlijke rol speelt in de besluitvorming.

Bij de werking van het algoritme is er geen sprake van menselijke tussenkomst. Het algoritme neemt de beslissingen. Het doel van het algoritme is het selecteren van burgers een uitnodiging tot aangifte IH moeten krijgen.

Risicobeheer

Een belangrijk risico bij dit algoritme is dat belastingplichtigen onterecht géén uitnodiging tot het doen van aangifte ontvangen, terwijl zij daartoe wel verplicht zijn. Dit kan ertoe leiden dat zij hun fiscale verplichtingen niet nakomen, mogelijk zonder dat zij dat zelf weten.

Om dit risico te beperken, worden de selectiecriteria zorgvuldig opgesteld en gebaseerd op actuele gegevens. Daarnaast worden de regels periodiek geëvalueerd en waar nodig aangepast.

Wettelijke basis

  1. Algemene wet inzake rijksbelastingen: 
  2. Algemene wet bestuursrecht: 
  3. Algemene verordening gegevensbescherming: 
  4. Uitvoeringswet algemene verordening gegevensbescherming: 
  5. Wet op de Loonbelasting 1964:
  6. Wet Inkomstenbelasting 2001:
  7. Wet algemene bepalingen Burgerservicenummer:
  8. Archiefwet 1995: 

Links naar wettelijke basis

  • Algemene wet inzake rijksbelastingen: : https://wetten.overheid.nl/BWBR0002320/
  • Algemene wet bestuursrecht: : https://wetten.overheid.nl/BWBR0005537/
  • Algemene verordening gegevensbescherming: : https://eur-lex.europa.eu/legal-content/NL/TXT/HTML/?uri=CELEX:32016R0679
  • Uitvoeringswet algemene verordening gegevensbescherming: : https://wetten.overheid.nl/BWBR0040940/
  • Wet op de Loonbelasting 1964:: https://wetten.overheid.nl/BWBR0002471/
  • et Inkomstenbelasting 2001:: https://wetten.overheid.nl/BWBR0011353/
  • Wet algemene bepalingen Burgerservicenummer:: https://wetten.overheid.nl/BWBR0022428/
  • Archiefwet 1995: : https://wetten.overheid.nl/BWBR0007376/

Toelichting op impacttoetsen

Het gebruik van de gegevens dient te worden getoetst aan de AVG.

De AVG schrijft voor dat er niet meer gegevens gebruikt mogen worden dan noodzakelijk is. Dat heet dataminimalisatie. De Belastingdienst onderzoekt regelmatig of de gebruikte gegevens nog nodig zijn en dus gebruikt mogen worden.

Werking

Gegevens

  1. Identificerende gegevens (nationaal)-identificatienummer/BSN
  2. Loon, pensioen- en uitkeringsgegevens
  3. Gegevens uit voorgaande aangiften inkomensheffing (financiële gegevens en persoonlijke gegevens)
  4. Loonheffing
  5. Indicator VIP-status
  6. Leeftijd (AOW)
  7. Verblijfsstatus (binnenlands of buitenlandse belastingplicht)
  8. Indicatie zorgkosten

Links naar gegevensbronnen

  • Identificerende gegevens (nationaal)-identificatienummer/BSN: Basisregistratie Personen (BRP)
  • Loon, pensioen- en uitkeringsgegevens: Werkgevers, uitkeringsinstanties en pensioenuitvoerders
  • Gegevens uit voorgaande aangiften inkomensheffing (financiële gegevens en persoonlijke gegevens): Belastingdienst
  • Loonheffing: Belastingdienst
  • Indicator VIP-status : Belastingdienst
  • Leeftijd (AOW): BRP
  • Verblijfsstatus (binnenlands of buitenlandse belastingplicht): BRP/IND
  • Indicatie zorgkosten: Aangiftegegevens voorgaande jaren

Technische werking

Het algoritme bestaat uit vaste selectieregels die zijn opgesteld op basis van wet- en regelgeving en fiscale expertise. Voor iedere belastingplichtige wordt op basis van gegevens uit verschillende administraties vastgesteld of sprake is van een aangifteplicht.

De beoordeling vindt plaats via een reeks services die onder meer het inkomen, de fiscale verplichting en de relevante persoonsgegevens analyseren. Indien aan de criteria wordt voldaan, wordt automatisch een uitnodiging tot het doen van aangifte gegenereerd. De selectie verloopt volledig geautomatiseerd, zonder zelflerende componenten.

Soortgelijke algoritmebeschrijvingen

  • Inwoners en ondernemers van de gemeente Urk kunnen digitaal burgerzakenproducten aanvragen via onze website. Om aangiften automatisch te verwerken voert het systeem controles uit op de persoonslijst, het adres en aangehaakte gegevens.

    Laatst gewijzigd op 18 december 2023 om 9:01 | Publicatiestandaard 1.0
    Publicatiecategorie
    Overige algoritmes
    Impacttoetsen
    Veld niet ingevuld.
    Status
    In gebruik
  • Inwoners en ondernemers van de gemeente Noordoostpolder kunnen digitaal burgerzakenproducten aanvragen via onze website. Om aangiften automatisch te verwerken voert het systeem controles uit op de persoonslijst, het adres en aangehaakte gegevens.

    Laatst gewijzigd op 30 mei 2024 om 14:45 | Publicatiestandaard 1.0
    Publicatiecategorie
    Impactvolle algoritmes
    Impacttoetsen
    Veld niet ingevuld.
    Status
    In gebruik
  • Inwoners van Nederlandse gemeenten kunnen verschillende burgerzaken-processen digitaal regelen met de gemeente. Om eenvoudige aangiften automatisch te verwerken voert het systeem verschillende controles uit op de persoonslijst, het adres en aangehaakte gegevens.

    Laatst gewijzigd op 6 maart 2025 om 20:31 | Publicatiestandaard 1.0
    Publicatiecategorie
    Impactvolle algoritmes
    Impacttoetsen
    Veld niet ingevuld.
    Status
    In gebruik
  • Inwoners van Nederlandse gemeenten kunnen digitaal verschillende burgerzaken-processen digitaal regelen met de gemeente. Om eenvoudige aangiften automatisch te verwerken voert het systeem verschillende controles uit op de persoonslijst, het adres en aangehaakte gegevens.

    Laatst gewijzigd op 27 maart 2025 om 9:21 | Publicatiestandaard 1.0
    Publicatiecategorie
    Impactvolle algoritmes
    Impacttoetsen
    DPIA
    Status
    In gebruik
  • Inwoners van Nederlandse gemeenten kunnen digitaal verschillende burgerzaken-processen digitaal regelen met de gemeente. Om eenvoudige aangiften automatisch te verwerken voert het systeem verschillende controles uit op de persoonslijst, het adres en aangehaakte gegevens.

    Laatst gewijzigd op 19 september 2024 om 8:15 | Publicatiestandaard 1.0
    Publicatiecategorie
    Impactvolle algoritmes
    Impacttoetsen
    Veld niet ingevuld.
    Status
    In gebruik